Ondanks het belang dat ze als archeologische vondst schijnen te hebben, ben ik niet enthousiast over de rotstekeningen van Vila Nova de Foz Côa en erger ik me aan de menigte die toestroomt om ze te zien . Maar stel dat u zich hebt laten overtuigen door de kleurige, welbespraakte toeristenfolders en bent gaan kijken, en evenals ik iets anders en een ander soort publiek had verwacht. Kom dan mee om een ontdekking met me te delen.

Rijd terug naar Vila Nova de Foz Côa en ga vandaar richting Pocinho. Kijk hier kort voorbij uit naar een kruispunt dat naar links de dorpen Santo Amaro en Mós aangeeft. Het is eerder een pad dan een weg en er is nauwelijks ruimte voor twee auto's, maar de waarschijnlijkheid dat u er een tegenkomt is klein.
Ga op de volgende kruising linksaf naar Santo Amaro. Na amper twee kilometer versmalt de weg en is er nog slechts ruimte voor een auto. Nu moet er worden uitgekeken naar een bord dat links van de weg staat maar waarvan het opschrift alleen leesbaar is voor wie uit de tegengestelde richting komt. Het opschrift luidt: "Castelo Velho".
Sla de bestrate weg in. Een honderdtal meters verderop treft u geen kasteel aan maar wel de nog in gang zijnde opgravingen van een constructie die naar wordt aangenomen dateert uit de kopertijd. De archeologen die er werkzaam zijn geven u graag uitleg over wat ze vonden en nog hopen te vinden.
Keer terug naar de verkeersweg en houdt links aan, richting Prazo. Daar vindt u de belangwekkende resten van een Romeinse villa rustica die waarschijnlijk dateert uit de eerste eeuw.
Een andere villa rustica, deze van bescheidener afmetingen, is te vinden in Rumansil, waar u langskomt op weg naar de Miradouro de São Martinho, met mooie vergezichten over de Dourovallei. Grijp de gelegenheid aan om de villa te bezoeken, want wat u gaat zien weegt op tegen de slechte weg.
           Rijd terug richting Freixo de Numão en bezoek het Museu da Casa Grande. Trakteer uzelf daarvoor of daarna op een culinaire en sociale verrassing. Vraag de weg naar het voetbalveld, die eigenlijk de weg naar Régua is. Daar vindt u het Centro da Juventude de Freixo de Numão, een merkwaardige plaats voor een merkwaardig restaurant.
Ga naar binnen. Er is een weinig gastvrije bar, een lege zaal rechts en, daaropvolgend, een andere zaal met zes lange tafels waar ongeveer vijftig mensen kunnen aanschuiven. Ga zitten waar er een plaatsje is. Niemand zal u vragen wat u komt doen of wat u wilt eten want het menu bestaat uit een gerecht.
Zodra u gaat zitten wordt er een terrine met soep voor u neergezet. Schep eruit op zoveel u wilt. Op de tafel staan kannen met uitstekende rode wijn, waar ieder van drinkt wat hij wil. De kannen wijn en de mandjes brood worden vanzelf vervangen zodra ze leeg zijn. Zodra u uw soep opheeft krijgt u de salade en de dagschotel voorgezet. Daarna volgt een mand met fruit.
Na de maaltijd staan de gasten op – men komt er om te eten, niet om te praten – en gaan ze naar de bar. Daar wordt koffie gedronken en wordt gezegd voor hoeveel personen er moet worden afgerekend.
Op 17 maart 2003 was de eetzaal vol en zat ik met acht zwijgende onbekenden aan een tafel. Ik at een uitstekende kippensoep en een royale gegrilde varkenskarbonade met frietjes, rijst en salade. Ik dronk een drietal glazen wijn. Ik nam een banaan toe. In de bar dronk ik twee koppen koffie en toen ik de rekening vroeg vertelden ze me dat ik € 5,20 schuldig was.
           Wie een traditioneler eetplekje prefereert, met het voordeel van meer keuze en een mooi landschap, kan afdalen richting Murça en doorrijden naar het station van Freixo de Numão. Een bord wijst de weg naar restaurant "Petiscaria Preguiça".

          

(uit Portugal, een gids voor ontdekkers - Uitg. Atlas, Amsterdam, 2005 - vertaling Arie Pos).